ကျနော့် မိသားစုက သာမန် ကုန်သည်ပွဲစား မိသားစုပါ။ နယ်မြို့လေးတမြို့မှာ ကျနော် လူလားမြောက်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်က လူတိုင်း ကြားရလေ့ရှိတဲ့ ပုံပြင်တွေနဲ့ အရွယ်ရောက်ခဲ့သူ တဦးပေါ့။ ကျနော့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ နိုင်ငံရေးသမား မရှိဘူး၊ စစ်ပွဲ မရှိဘူး၊ အနိဋ္ဌာရုံတွေလည်း များများစားစား မရှိခဲ့ပါဘူး။ မိသားစုက ဗုဒ္ဓဘာသာ ကိုးကွယ်တယ်။ ဘာသာရေးကိုလည်း အတော်အသင့်ထက်မက ကိုင်းရှိုင်းကြတယ်။ အထူးသဖြင့် ကျနော့် အဖွားပေါ့လေ။ အဖွားက...
လူမျိုးကြီးဝါဒကို စွဲကိုင်အုပ်ချုပ်တဲ့တိုင်းပြည်တွေမှာ လူမှုရေးဆိုင်ရာ တရားမျှတမှုရဲ့ သဘောက အင်အားကြီးမားတဲ့လူမျိုးရဲ့ အခွင့်အရေးနဲ့ ကောင်းကျိုးချမ်းသာကိုပဲ စောင့် ရှောက်တာမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာတော့ လူမှုရေးဆိုင်ရာ တရားမျှတမှုဟာ ဖက်ဆစ်ဝါဒပုံစံတရပ်ကို မွေးထုတ်ပေးပါတယ်။ လူမျိုးစုံ၊ တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ ယှဉ်တွဲနေထိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်၊ သို့မဟုတ် ဗဟုသဘောဆောင်တဲ့...
‘လူ …’ တဲ့။အသိဉာဏ်ရှိတဲ့ သတ္တဝါကို ‘လူ’လို့ ခေါ်သတဲ့။ဘယ်လို အသိဉာဏ်မျိုးလဲ …။(၁) ‘သကတ္တ’နဲ့ ‘ပရတ္တ’ – မိမိအကျိုး၊ သူတပါးအကျိုး ခွဲခြားသိတာ၊ ဆိုလိုတာက ကိုယ့် အကျိုးသာမက သူ့အကျိုးပါ ဒွန်တွဲစဉ်းစားတာ၊ ချုပ်လိုက်တော့ ‘ကိုယ်ချင်းစာတရား’ ပေါ့။(၂) ‘အတ္တ’နဲ့ ‘အနတ္တ’ – အကျိုးရှိခြင်း၊ အကျိုးမဲ့ခြင်းကို ခွဲခြားသိတာ။ ဒီအလုပ် လုပ်ရင် အကျိုးရှိတယ်။ ဒီစကားပြောရင် အကျိုးမဲ့တယ်။ ဒီစကားပြောရင်...
ဤဆောင်းပါး၏ အဓိကအကြောင်းအရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံအကူးပြောင်းကာလ၏ အလယ် ဗဟိုတွင် လည်ပတ်နေသော လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ အာဏာရှင်စရိုက်နှင့် လူမျိုးရေးအမုန်းတရားကို Psychoanalysis (စိတ်သရုပ်ခွဲခြင်း) ရှုထောင့်မှ လေ့လာသုံးသပ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ အယူအဆ အားဖြင့် နိဒါန်း တင်ဆက်ထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။လူမှုတရားမျှတရေးဟုဆိုလျှင် အမုန်းတရားကိစ္စကို မေ့ထား၍မရ။ လူမှုတရားမျှတရေးဆောင်ရွက်သူများအနေဖြင့် အမုန်းတရားကိစ္စကို ထိရောက်စွာ...
မဇ္ဈိမအိန္ဒိယ၏ ဥပဒေရေးရာဒဿနနယ်ပယ်တွင် ပညာရှင်တိုင်း မသိမဖြစ်ဆိုသလို သိကြရသော တရားမျှတမှုဆိုင်ရာ ဥပမာပြစနစ်တခုမှာ ‘မစ္ဆ-နိအာယ’စနစ်ဖြစ်သည်။ တရား မျှတမှုဆိုင်ရာ ဥပမာပြစနစ်ဟု ဆိုသော်လည်း ပေးထားသောဥပမာမှာ မတရားသောစနစ်တခု ဖြစ်ပါသည်။ ‘မစ္ဆ’ဆိုသည်မှာ ငါးဟုအဓိပ္ပာယ်ပေါက်သည်၊ ‘နိအာယ’က ဥပဒေစနစ်ဟု အဓိပ္ပာယ် ထွက်သည်။ ဝေါဟာရနှစ်ခုပေါင်းသော် ‘ငါးဥပဒေစနစ်’ ဖြစ်သည်။လွယ်လွယ်နားလည်အောင်ပြောပါလျှင် မစ္ဆ-နိအာယ...
ရီနိုခါချီယာနှင့် တွမ်ကရေမာ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၄၀ လုံးလုံး တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် ရောင်း ဝယ်ဖောက်ကားခြင်း၊ ဘိန်းစိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲခြင်းတို့ကို ‘ဥပဒေကြောင်း ဆိုင်ရာ တရားမျှတမှု (criminal justice) ပြဿနာများအဖြစ်သာ မြန်မာအစိုးရအဆက်ဆက်က လက်ခံထားခဲ့ကြသည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့်ထိန်းကျောင်းခြင်း၊ မူးယစ်ဆေးများကို ဖျက်ဆီးပစ်ခြင်းနှင့် အကျဉ်းချခြင်းတို့အပေါ် အခြေပြုသည့်...
စိုးလင်းအောင်နှင့် စတီဖန်ကင်းဘဲလ် ရွေးကောက်ပွဲ ညချမ်းသမယ မဲအဖြေများ တဖြည်းဖြည်း ရရှိလာပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်း စုကြည်၏ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)က ရွေးကောက်ပွဲကို သောင်ပြိုကမ်းပြို အနိုင်ရပြီ ဖြစ်ကြောင်း သေချာသွားသည့်အချိန်၌ ထောင်ပေါင်းများစွာသော လူအုပ်ကြီးသည် ရန်ကုန်ရှိ ပါတီဌာနချုပ်ရှေ့တွင် ပျော်ရွှင်ဝမ်းမြောက်စွာ စုဝေးလာကြသည်။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအောက်တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အဖိနှိပ်ခံခဲ့ရခြင်းမှ...
မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားရှိသည်ဆိုခြင်းကို ယခင် တပ်မတော်အစိုးရ အဆက်ဆက်မှသည် ယနေ့ ပြည်သူ့အစိုးရဟုခေါ်ဆိုသည့် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရ (NLD ပါတီ) ဦးဆောင်သော လက်ထက်အထိ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုခြင်းမရှိသေးပေ။အစိုးရအဆက်ဆက်က မည်သို့ပင်ငြင်းဆန်နေသော်ငြား မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများရှိခဲ့သည်၊ ရှိနေသည်ဆိုခြင်းကိုတော့ မျက်ကွယ်ပြု၍ မရနိုင်ပေ။ ထို့ကြောင့် လည်း...
‘နန့်မိန်းတိုင်း ဖိုင်းမိန်းယန်း လျမ်းမိန်းမန်’ ဤဆောင်းပါးကို အထက်ပါ ရှမ်းစကားစုဖြင့် စချင်ပါသည်။ အဓိပ္ပာယ်မှာ ‘ရှမ်းပြည်က ရေ၊ ကယားပြည်က မီး၊ ဗမာပြည်မှာ လင်းတယ်’ဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ ဤစကားစုကပင် တိုင်းရင်းသားဒေသများမှ သဘာဝအရင်းအမြစ်များကို သုံးစွဲနေသော်လည်း အမှန်တကယ် အကျိုးခံစားနေရသူများမှာ ဗမာလူမျိုးအများစုပင် ဖြစ်နေသည်ဟု တိုင်းရင်းသားတို့၏အမြင်ကို ထင်ဟပ်နေခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ တနည်းအားဖြင့်...
တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးသည် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရ၏ အဓိကမူဝါဒ တခုဖြစ်ပါသည်။ တရားမျှတမှုရှိသောဥပဒေဖြစ်မှသာ ဥပဒေကို လေးစားလိုက်နာကြပြီး တရား ဥပဒေစိုးမိုးမှု ရှိနိုင်ပါသည်။ တဖက်သတ်ရေးဆွဲသော၊ တရားမျှတမှုမရှိသော ဥပဒေများ ပြဋ္ဌာန်း ပါက တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု ရှိမည်မဟုတ်ပေ။ ပညာရေးဥပဒေများသည် တရားမျှတမှု ရှိ၊ မရှိ ဆန်းစစ်ရန်လိုပါသည်။၂၀၁၈ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းတွင် ပညာရေးအသုံးစရိတ်...